دیفرانسیل خودرو
سلام و وقت بخیر به شما همراهان همیشگی هیرادپارت، در این مقاله به معرفی دیفرانسیل خودرو و انواع آن می پردازیم و نکاتی را درباره آن بررسی می کنیم. پس با ما همراه باشید.
تاریخچه دیفرانسیل
قدرت و گشتاور تولید شده در موتور خودرو برای انتقال به چرخها باید از اجزای مختلفی عبور کند تا پس از ایجاد تغییر در اندازه و جهت گشتاور به چرخها انتقال یابد. در گام نخست، گشتاور تولیدی به جعبهدنده وارد میشود و پس از تغییراتی به دیفرانسیل خودرو منتقل میگردد.
از آغاز اختراع اتومبیل موضوع گردش چرخهای خودرو در سر پیچها چالشی پیش روی متخصصان این زمینه بود. چرا که در طول مسیر پیچ، با توجه به کوتاه تر بودن مسافت برای چرخ های داخلی، چرخ های بیرونی باید با سرعت بیشتری حرکت کنند و اگر هردو روی یک محور سوار شوند ممکن نیست این عمل بدون واژگونی خودرو صورت گیرد. حل این مشکل با اختراع دیفـرانسیل در سال 1827 انجام گرفت.
اجزای مختلف دیفرانسیل
از اجزای دیفرانسیـل خودرو می توان به هوزینگ، دنده پلوس، دنده کرانویل، دنده رینگر، دنده خورشیدی، چرخ دنده پینیون، چرخ دنده حلقه ای، چرخ دنده های جانبی، چرخ دنده های اسپایدر، کله گاوی (دنده پینیون)، هرزگرد و بلبرینگ اشاره کرد.
زمانی که گیربکس نیروی چرخشی تولیدی را به دیفـرانسیل منتقل می کند، در ابتدا دنده پینیون شروع به چرخش می کند و چون دنده کرانویل با دنده پینیون درگیر است به تبع آن کرانویل نیز می چرخد و دنده کرانویل، به همراه خود هرزگردها را می چرخاند. حال اگر اتومبیل در حال حرکت در مسیری صاف و مستقیم باشد دنده هرزگرد ها با پلوس ها هیچ درگیری و چرخشی ندارند. اما اگر شرایطی متفاوت با آن باشد لازم است تا یک چرخ گشتاور بیشتر و چرخ دیگر سرعت بیشتر داشته باشد.
به این منظور دنده های هرزگرد شروع به چرخش خلاف جهت چرخش دنده های پلوس می کنند و باعث می شوند که یکی از دنده های پلوس سریعتر بچرخد در واقع همان چرخی که هنگام دور زدن خودرو، در سمت خارج پیچ قرار دارد. به طور کلی وظیفه ی دنده های هرزگرد، تنظیم دور چرخ ها در سر پیچ ها است.
در واقع چرخ دنده پینیون گشتاور را از گیربکس به دیفرانسیـل منتقل می کند .چرخ دنده حلقه ای (رینگر) گشتاور را از چرخ دنده پینیون دریافت می کند .چرخ دنده های جانبی، چرخ دنده حلقه ای را با دوران می چرخانند. چرخ دنده های اسپایدر، چرخ های سمت چپ و راست را به حرکت در می آورند.
نقش دیفرانسیـل در خودرو به سه حوزه مربوط می شود:
- کاهش دور و افزایش گشتاور
افزایش قدرت گشتاور خودرو در دیفرانسیل توسط پینیون و کرانویل انجام میشود. تفاوت تعداد دندههای کرانویل نسبت به پینیون نسبت تبدیل حدود ۵/۳ تا ۵/۴ را در خودروهای سواری رقم می زند. - تغییر جهت نیرو
از آنجا که خط نیروی محرک و محور خروجی گیربکس در امتداد طول خودرو قرار گرفتهاند و محورهای محرک چرخهای عقب در امتداد عرض هستند، نیروی انتقالی باید تحت زاویه ۹۰ درجه به چرخهای متحرک منتقل شود. این عمل در دیفـرانسیـل به کمک درگیری پینیون و کرانویل انجام میشود. - تنظیم دور هنگام دور زدن سر پیچها
حرکت خودرو در پیچها باعث دوران دندههای هرزگرد حول محورشان میشود، در این حالت سرعت دورانی پولوسها مساوی نخواهد بود و هنگام پیچیدن چرخ داخلی پیچ، تحت نیروی ثقل خودرو و نیرویی که در اثر این عوامل به آن وارد میشود کمتر دوران میکند و چرخ خارجی که آزادی بیشتری دارد دوران بیشتری از چرخ داخلی دارد.
به طور کلی همه خودروها دارای سه نوع دیفرانسیل جلو، عقب و چهار هستند:
- دیـفرانسیـل جلو یا FWD
این دیفـرانسیـل که در سال ۱۹۰۰ در فرانسه تولید شد وظیفه دارد قدرت موتور را به چرخ های جلو منتقل کند. این دیفـرانسیـل در ابتدای سالهای تولید تنها در ماشینهای مسابقهای استفاده میشد. - دیـفرانسیـل عقب یا RWD
یکی از قدیمیترین دیفـرانسیـلها، دیفـرانسیـل عقب میباشد. این دیفرانسیل وظیفه دارد که قدرت موتور را به محور عقب خودرو منتقل کند. اولین خودروها از این نوع دیفـرانسیل استفاده میکردند. - دیـفرانسیل چهار (تمام چرخ) یا AWD یا چهار چرخ محرک (4WD)
قدرت موتور در این دیفـرانسیل به هر چهار چرخ منتقل میشود. در اصطلاح به این نوع دیفـرانسیل «تمام چرخ دنده» نیز میگویند. - دیـفرانسیل لغزش محدود با کنترل الکتریکی
نیروی خروجی از موتور در این دیفرانسیل هر ثانیه بین چرخها تنظیم میشود. این دیفـرانسیل از نمونههای پیشرفته است. کنترل خودروهایی که این نوع دیفـرانسیل را دارند آسانتر است. از مزایای این دیفـرانسیل دقت و سرعت بالا و عملکرد بهتر است.
دیفرانسیل ها با توجه به نحوه عملکردشان گونه های متفاوت دارند:
- دیفـرانسیل باز
این نوع دیفرانسیل یکی از ارزانترین دیفـرانسیلهای بازار محسوب میشود. دیفرانسیل باز نیروی خروجی از موتور را به دو جهت تقسیم میکند. هر کدام از این جهتها توانایی چرخش با سرعت متفاوتی را دارند. یکی از معایب این دیفـرانسیل عدم توانایی کنترل نیروی خروجی است مثلا اگر چرخی روی زمین نباشد تمام نیروی موتور به آن چرخ منتقل میشود و چرخی که روی زمین است بدون استفاده میماند و قادر به حرکت نیست. این مشکل دیفـرانسیل باز با استفاده از سیستمهای باز کنترل شده است. این نوع در بیشتر خودروها به جز آفرود و اسپرت بسیار پرکاربرد است. از مزایای این دیفرانسیل هزینه پایین و مناسب برای جادههای معمولی است. از معایب آن نیز میتوان به انتقال قدرت به چرخی که کمترین کشش را دارد اشاره کرد. - دیفـرانسیل قفل شونده
دیفرانسیل قفل شونده بیشتر در خودروهای آفرود به کار میرود. چرخهای متصل به این دیفـرانسیل هنگام قفل شدن با سرعت برابر میچرخند و این به خودرو در عبور از مسیرهای سخت و ناهموار کمک میکند. سیستمهای قفل شونده خودکار نیازی به دخالت راننده ندارند و زمانی که گشتاور کافی دریافت کنند به طور خودکار قفل میشوند. یکی از معایب قفل کنندههای خودکار سر و صدای زیاداست. سیستمهایی که قفل دستی دارند معمولا بهتر عمل میکنند و هزینه آن نیز بالاتر است. برای قفل و باز شدن آن یک سوئیچ وجود دارد که به صورت هیدرولیکی یا الکتریکی قفل دیـفرانسیل را کنترل میکند. در خودروهای آفرود از این سیستم استفاده شده است. از مزایای این دیفـرانسیل میتوان به شتاب و کارایی یکنواخت اشاره کرد. - دیـفـرانسیل لغزش محدود
عملکرد این دیفرانسیل مانند دیفرانسیل باز است اما پس از اینکه تشخیص دهد خودرو در لغزش است، دیفرانسیل به طور خودکار قفل میشود. این دیفرانسیل از نمونههای پیشرفته دیفرانسیلهای قفل شونده محسوب میشود. - دیفـرانسیل تقیسم کننده گشتاور
این دیفرانسیل پیشرفتهترین دیـفرانسیل در صنعت خودروسازی است. این دیـفرانسیل در خودروهای چهار چرخ محرک با استفاده از سنسور سرعت و شتاب سنج وضعیت پایداری خودرو را بررسی میکنند تا تقسیم نیرو بین چرخها به بهترین نحو احسنت صورت گیرد. این دیفرانسیل به فرمانپذیری و هندلینگ ماشین کمک میکند.
برندهای دیفرانسیل …..
در بازار قطعات و لوازم یدکی خودرو در حوزه دیفرانسیل تولیدکنندگان مختلفی مثل: ریزان فلز طوس، چرخشگر، تویان فعالیت دارند که از میان آنها تولیدی ریزان فلز طوس با نام تجاری RFT در سبد هیراد قرار دارد و برند پیشنهادی ماست.